Peptydy to coraz popularniejszy termin zarówno wśród kulturystów, jak i niektórych sportowców. Czym są peptydy? Jak ich używać? Czy wiążą się z ich zastosowaniem zagrożenia dla zdrowia lub życia?
Termin peptyd został po raz pierwszy zaproponowany w XIX wieku przez Emila Fishera, jako określenie grupy związków organicznych posiadających charakterystyczne wiązanie peptydowe. Powstają one w wyniku reakcji kondensacji aminokwasów, których rodzaj oraz liczba wpływa na właściwości budowanej cząsteczki.
Peptydy powstają w efekcie kondensacji, tworzy się wtedy połączenie, które nazywamy wiązaniem peptydowym.
To jakie peptyd ma właściwości zależy w dużej mierze od tego, jakie aminokwasy go tworzą. Liczba i sekwencja aminokwasów wyznacza strukturę pierwszorzędową peptydu i w znaczący sposób wpływa na aktywność biologiczną cząsteczki. Te składające się z dwóch reszt aminokwasowych nazywa się dipeptydami. Dzięki obecności aktywnej grupy karboksylowej i aminowej mogą one kondensować z następnymi aminokwasami i tworzyć w ten sposób związki zbudowane z trzech, dziesięciu lub większej liczby jednostek aminokwasowych. Polipeptydy zbudowane z ponad stu reszt aminokwasowych nazywa się białkami.
Peptydy nie wykazują szczególnych efektów ubocznych. Dlatego stosuję się je szeroko w kosmetyce oraz jako pomoc dla sportowców i kulturystów. W przypadku tych znajdujących zastosowanie w kosmetyce wskazuje się ich pozytywny wpływ na pobudzanie skóry do produkcji kolagenu. Są więc często składnikiem popularnych serii kremów, które redukują oznaki starzenia. Tego typu kosmetyki są wskazane dla cery dojrzałej, ale szybkie efekty zaobserwują także osoby, na których skórze zaczynają być widoczne dopiero pierwsze zmarszczki mimiczne i bruzdy. Ich działanie można porównać w pewnym sensie do zastosowania botoksu.
W przypadku kulturystów oraz sportowców peptydy mogą zastąpić sterydy anaboliczne i być uzupełnieniem suplementacji. Sterydy, choć zapewniają szybki efekt w postaci budowy muskulatury, to jednak nie gwarantują, że będzie to efekt stały. Działanie peptydów jako naturalnej substancji jest bardziej długofalowe. Dodatkowo stymulują one wydzielanie trwalszego hormonu wzrostu, który przekłada się na dobrej jakości masę mięśniową. W odróżnieniu od sterydów, peptydy nie powodują też szeregu skutków ubocznych, które w przypadku długotrwałego stosowania sterydów, mogą powodować głębokie zmiany w naszym zdrowiu i ogólnej kondycji organizmu.
W zależności od naszego zapotrzebowania i efektu, jaki chcemy osiągnąć, istnieją rozmaite peptydy, które są powszechnie wykorzystywane przez sportowców i kulturystów. Przykładowo GHRP-6, powoduje uwalnianie hormonu wzrostu. Działa on na przysadkę i jego efektem jest krótkotrwały wyrzut HGH do krwi. Po trzydziestu minutach od podania peptydu stężenie hormonu wzrostu jest najwyższe. GHRP-6 dodatkowo powoduję produkcję greliny, hormonu wydzielanego przez ścianę żołądka, który wywołuje uczucie głodu. Z kolei melanotan sprawia, że w błyskawicznym czasie otrzymujemy doskonałej jakości opaleniznę, które uzyskiwana jest nawet w przypadku minimalnej działalności słońca na naszą skórę. Melanina jest naturalnym pigmentem skóry, który jest odpowiedzialny za równomierne brązowe zabarwienie skóry. Zastosowanie tego peptydu sprawia też, że zwiększa się odporność naszej skóry na oparzenia słoneczne. Melanotan dodatkowo zwiększa libido. Środek jest bardzo skuteczny, a same efekty widoczne są po kilku dniach. HGH stymuluje zaś wzrost tkanek ciała, poprzez zwiększenie ilości komórek, a nie jak w przypadku sterydów ich rozmiaru. Zwiększony transport aminokwasów, synteza białek powoduje, że tkanki mięśni szkieletowych rozrastają się, co ma oczywisty efekt w postaci zwiększenia masy mięśniowej ciała. HGH pobudza też hydrolizę trój glicerydów w tkance tłuszczowej, powodując widoczną utratę tkanki tłuszczowej. Somatotropina ponadto nasila przemianę glukozy w wątrobie oraz blokuje działanie insuliny na tkanki docelowe. Dlatego podczas stosowania HGH kwasy tłuszczowe stają się głównym źródłem energii dla organizmu i pojawia się utrata podskórnej tkanki tłuszczowej. Z kolei CJC-1295 wspiera przyrost beztłuszczowej masy ciała, masę mięśniową oraz wzrost siły. CJC 1295 jest długo działającym analogowym GHRH.
Wielu kulturystów oraz sportowców łączy ze sobą peptydy i stosuje je razem lub naprzemiennie, żeby osiągnąć wielokrotnie spotęgowany efekt. Należy to robić jednak tylko i wyłącznie pod okiem osób doświadczonych lub na bazie informacji od producentów i sprzedawców. Niektóre peptydy można bowiem stosować jednocześnie, w przypadku innych może się to skończyć wzajemnym zblokowaniem się, co oznacza brak efektów ze stosowania środków. W razie jakichkolwiek wątpliwości bądź pojawienia się efektów ubocznych należy zawsze zaprzestać przyjmowania środka i skonsultować się z lekarzem lub farmaceutą.
Samo zastosowanie poszczególnych peptydów jest stosunkowo proste. Najczęściej suplementacja odbywa się w porze około treningowej. To znaczy albo bezpośrednio przed samym treningiem lub tuż po nim. Niektóre peptydy najkorzystniej jest zastosować rano na czczo czy między posiłkami, szczególnie gdy wydłuża nam się przerwa między kolejnymi posiłkami. Suplementy zawierające sporo leucyny pomagają w lepszym przyswajaniu białka z posiłku. Czas, w którym zastosujemy peptyd, uzależniony jest od jego działania. Ich efekt jest bowiem zazwyczaj krótkoterminowy i jeśli mają na przykład spalać tłuszcz, to należy je stosować wtedy, kiedy istnieje największa szansa wykorzystania zgromadzonych już w organizmie tłuszczów.
Peptyd sprzedawany jest jako jałowy, nie pirogeniczny, biały i liofilizowany proszek. Ten należy przede wszystkim rozpuścić w sterylnej wodzie. Następnie należy go podskórnie za pomocą strzykawki. Zastrzyk może być podskórny lub domięśniowy. To także zależy od tego, jaki peptyd zdecydowaliśmy się zastosować. Sama dawka jest uzależniona od zaleceń producenta. Najczęściej wykorzystuje się proporcje dwa do jednego. Dwie dawki proszka na jedną dawkę wody. Choć peptyd można jak wspomniano, przyjmować o każdej porze, to większość z nich stosujemy dwukrotnie w ciągu dnia. Rano na czczo lub przed treningiem, a następnie wieczorem bezpośrednio przed snem. Często też zwłaszcza w przypadku peptydów uwalniających hormon wzrostu po jego zastosowaniu nie wolno nam spożywać żadnych posiłków przez minimum trzydzieści minut, nawet do dwóch godzin.
Stosowanie peptydów jest stosunkowo bezpieczne. Jednak jak w przypadku każdego środka, który ma wpływ na nasze zdrowie oraz organizm konieczne jest zachowanie niezbędnych środków bezpieczeństwa. Przede wszystkim w przypadku każdego peptydu nie wolno nam przekraczać dawki zalecanej przez producenta. Jeżeli środek nie działa tak jak tego oczekiwaliśmy, powinniśmy skonsultować ten fakt z lekarzem. Należy również dokładnie dowiedzieć się jakie środki i inne substancje mogą być stosowane jednocześnie z danym peptydem. W przypadku kiedy jesteśmy pod stałą kuracją lekarską i przyjmujemy inne leki, musimy dokładnie wypytać lekarza, jaki wpływ na ich działanie będzie miało zastosowanie peptydów.